İBNİ-SİNA EL-KÂNÛN Fİ’T-TIBB, İKİNCİ CİLT’TEN
SERV, Servi, Cypressus semperivensis
Genel Nitelikleri: Uzun boylu bir ağaçtır. Yukarıya doğru yükselir. Yapraklarında yakıcılık vardır ve kışın güçlü olduğu için kalır. Onun tadında keskinlik vardır. Yakıcılığı azdır, acılığı çoktur; acılığından çok sıcaklığından dolayı yakıcıdır; öyle ki parçaları ufak parçalara ayırır. Onun gücü yakmadan kabız yapmaktır.
Tabiatı: Birinci derecede sıcak ve ikinci derecede kurudur. Bazıları, çok soğuk yapıda olduğunu söylemişlerdir. Bileşik kuvvete sahip olup, sıcaklığı organlarda tutuculuk yapacak kadar güçlüdür.
Etkileri: Yaprak ve kozalağının tutucu ve rutubeti giderici özelliği vardır. Kozalağı yaprağından daha etkilidir. Kozalağında yapıştırıcı ve kan dindirici gücü vardır. Kokuşmayı giderir. Servi yaprağı, kozalağı ve dalları, eğer tütsü yapılırsa, fazlalıkların atılmasını sağlar.
Süslenme: Eğer sirke ve termesle (acı bakla, yahudi baklası) pişirilirse ve tırnakların üzerine sürülürse, onlardaki lekeleri giderir. Yaprakları, adison hastalığında cilt lekelerini giderir. Saçları siyahlaştırır.
Cerahat ve Yaralar: Taze yaprağı, dalları ve kozalağı, sert dokulardaki yaraları, cerahatleri iyi eder. Kaşıntıyı ve çıbanları özellikle arpa unuyla birlikte iyi eder.
Harici kullanım: Taze yaprağı ve kozalağı, fitık üzerinde etkilidir. Eğer onunla arpa unuyla yakı yapılırsa, çıbanları iyi eder. Sinirleri güçlendirir. Eğer onunla yakı yapılırsa, rahimin gevşekliğini giderir ve onu güçlendirir.
Baştaki Organlar: Kozalakları kille birlikte dövülürse, sonra fitil hâlinde buruna konulursa, burun poliplerini ve geniz etini yok eder. Sirkeyle kaynatılırsa, diş ağrılarını giderir.
Göz Organları: Göz şişlerine karşı pomat şeklinde kullanılır.
Solunum ve Göğüs Organları: Şarapla birlikte kozalağı içilirse, kanamayı ve solunum zorluğunu, kronik öksürüğü önler ve aynı zamanda pişmişi de (kaynatılarak hazırlanan kozalak suyu) yararlıdır.
Boşaltım Organları: Böbreklerin faaliyetini artırır. Yaprağı tıla ile içilirse, idrar zoruna, mesane iltihaplarına yararlı olur. Aynı zamanda fazlalıkların atılmasını kolaylaştırıp bağırsaklar ve karındaki yaralara yararlı olur.
Hareket organları: Kas sistemini takviye eder. Gevşeme ve uyuşukluklara mani olur.
Muadili, Bedeli: Onun bedeli, yarım dozda nar kabuğu ve eşit dozda kırmızı anzarottur
